مقدمه
با توجه به افزایش آلودگی هوا در شهرهای بزرگ مانند کلان شهر همدان و مصرف بالای سوخت توسط خودروهای فرسوده، دولت‌ها در سراسر جهان از جمله ایران، طرح‌هایی برای جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای جدید و کم‌مصرف اجرا می‌کنند. این مقاله به بررسی شرایط اسقاط اسقاط خودرو و مراحل ثبت‌نام در طرح جایگزینی خودرو فرسوده در ایران می‌پردازد.
تعریف خودروی فرسوده
بر اساس استانداردهای ایران، خودروی فرسوده به خودرویی گفته می‌شود که:
- برای خودروهای سواری: بیش از 20 سال از تاریخ تولید آن گذشته باشد
- برای خودروهای تجاری (وانت، کامیونت و کامیون): بیش از 15 سال از تاریخ تولید آن گذشته باشد
- دارای کارکرد بالا و فنی نامناسب باشد
- آلایندگی آن بیش از حد مجاز باشد
شرایط اسقاط خودرو در همدان
شرایط عمومی
1. مالکیت قانونی: متقاضی باید مالک قانونی خودرو باشد و مدارک مالکیت را ارائه دهد.
2. عدم ممنوعیت خروج: خودرو نباید در گرو بانک باشد یا مشمول ممنوعیت خروج از کشور باشد.
3. سلامت فنی: خودرو باید قابلیت حرکت داشته و اسقاط آن از نظر فنی امکان‌پذیر باشد.
4. عدم وجود چک برگشتی: مالک خودرو نباید چک برگشتی مرتبط با خودرو داشته باشد.
شرایط فنی
1. خودرو باید کامل باشد (بدون کمبود قطعات اصلی)
2. موتور و شاسی باید سالم باشد (عدم جوشکاری غیراصولی)
3. شماره شاسی و موتور باید خوانا و مطابق با مدارک باشد
4. خودرو نباید قبلاً اسقاط شده یا پرونده اسقاط برای آن تشکیل شده باشد
مراحل ثبت‌نام در طرح جایگزینی خودرو فرسوده در همدان
مرحله ۱: تشکیل پرونده اسقاط
1. مراجعه به سایت [سامانه اسقاط خودروهای فرسوده https://sghat18.ir/
2. ثبت درخواست اسقاط و تکمیل فرم الکترونیکی
3. بارگذاری مدارک مورد نیاز:
- تصویر کارت ملی مالک
- تصویر برگه تسویه حساب یا مفاصاحساب بیمه شخص ثالث
- تصویر سند مالکیت (برگ سبز یا بنفش)
- تصویر معاینه فنی معتبر (در صورت وجود)
مرحله ۲: ارزیابی و تأیید اولیه
1. بررسی مدارک توسط کارشناسان سامانه
2. تأیید یا رد درخواست (حداکثر ۷ روز کاری)
3. در صورت تأیید، صدور کد رهگیری اختصاصی
مرحله ۳: تحویل خودرو به مرکز اسقاط مجاز در استان همدان
1. مراجعه به یکی از مراکز اسقاط مجاز با کد رهگیری
2. بررسی فنی نهایی خودرو توسط کارشناس مرکز اسقاط
3. تحویل خودرو و دریافت رسید رسمی اسقاط
مرحله ۴: دریافت گواهی اسقاط
1. صدور گواهی اسقاط توسط مرکز معتبر
2. ثبت گواهی در سامانه یکپارچه اسقاط
3. دریافت کد اسقاط معتبر برای استفاده در طرح‌های جایگزینی
مزایای شرکت در طرح جایگزینی خودرو فرسوده
مزایای مالی
1. معافیت از مالیات ارزش افزوده برای خرید خودرو جدید
2. تخفیف در هزینه‌های ثبت‌نام و انتقال مالکیت
3. دریافت تسهیلات بانکی با نرخ سود ترجیحی
مزایای زیست‌محیطی
1. کاهش آلاینده‌های هوا
2. کاهش مصرف سوخت
3. کاهش آلودگی صوتی
مزایای ایمنی
1. افزایش ایمنی تردد با حذف خودروهای ناایمن
2. کاهش احتمال خرابی و تصادفات جاده‌ای
مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام در طرح جایگزینی
1. اصل و کپی کارت ملی مالک
2. اصل و کپی گواهینامه رانندگی
3. سند مالکیت خودرو (برگ سبز یا بنفش)
4. معاینه فنی معتبر (در صورت وجود)
5. رسید تسویه حساب بیمه شخص ثالث
6. کد رهگیری سامانه اسقاط
7. گواهی اسقاط خودروی فرسوده
مدت زمان فرآیند اسقاط و جایگزینی
1. تشکیل پرونده و تأیید اولیه: ۳ تا ۷ روز کاری
2. تحویل خودرو و دریافت گواهی اسقاط: ۱ روز
3. صدور مجوز خرید خودرو جدید: ۳ تا ۵ روز کاری
4. تحویل خودرو جدید: بسته به موجودی و نوع خودرو متغیر است
محدودیت‌ها و ملاحظات
1. هر کد ملی فقط می‌تواند برای اسقاط یک خودرو در هر دوره طرح استفاده شود.
2. گواهی اسقاط معمولاً مدت اعتبار محدودی دارد (معمولاً ۶ ماه تا ۱ سال).
3. خودروهای وارداتی ممکن است شرایط خاصی داشته باشند.
4. در برخی طرح‌ها، جایگزینی فقط با خودروهای داخلی امکان‌پذیر است.
5. ممکن است محدودیت‌هایی در انتخاب مدل خودروی جدید وجود داشته باشد.
نتیجه‌گیری
شرکت در طرح جایگزینی خودروهای فرسوده در همدان نه‌تنها مزایای اقتصادی برای مالکان دارد، بلکه تأثیر قابل‌توجهی در کاهش آلودگی هوا و افزایش ایمنی جاده‌ها خواهد داشت. با توجه به تغییرات دوره‌ای در شرایط و مزایای این طرح‌ها، توصیه می‌شود متقاضیان قبل از اقدام، آخرین اطلاعات را از سامانه‌های رسمی مانند سامانه اسقاط خودروهای فرسوده در همدان یا دفاتر پیشخوان دولت دریافت کنند.